1. HVAC LÀ GÌ? (định nghĩa về HVAC)

HVAC là gì? Hãy cùng VCS đi tìm câu trả lời nào:

HVAC (là viết tắt của Heating, Ventilating, và Air Conditioning) trong tiếng Việt là: Hệ thống sưởi ấm, thông gió và Điều hòa Không khí.

HVAC là một cụm các hệ thống có chức năng kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng của không khí sao cho phù hợp trong một khu vực không gian như nhà cửa hoặc xe cộ. HVAC được thiết kế để sử dụng với mục đích nhằm cung cấp một mức độ tiêu chuẩn về chất lượng và nhiệt độ trong khu vực. Các thiết kế của hệ thống HVAC được dựa trên các nguyên lý về truyền nhiệt, nhiệt động lực học và cơ học chất lỏng.

2. CẤU TẠO VÀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG HVAC (Thiết kế của HVAC như thế nào?)

Hệ thống HVAC được thiết kế tùy theo nhu cầu sử dụng của khu vực cần sử dụng nên mỗi một công trình lại có một cách thiết kế khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung thì hệ thống HVAC bao gồm 3 phần chính sau:

2.1 Hệ thống sưởi (HEATING)

Hệ thống sưởi có chức năng tạo ra nhiệt độ, độ ẩm cho tòa nhà. Cấu tạo của hệ thống sưởi gồm có Nồi hơi và lò sưởi (hoặc bơm nhiệt). Hệ thống sưởi Heating được dùng để đun nóng nước, hơi nước hoặc không khí tại vị trí trung tâm như phòng lò trong nhà, phòng cơ khí trong tòa nhà. Phần hơi nóng có thể được chuyển bằng cách đối lưu, dẫn nhiệt hoặc bức xạ. (Do đặc thù vị trí địa lý của Việt Nam nằm ở vùng Khí hậu nhiệt đới gió mùa nên các Doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, nhà máy, tòa nhà,...vv thường rất ít khi sử dụng hệ thống sưởi này)

2.2 Hệ thống thông gió (Ventilation)

Hệ thống thông gió có chức năng dẫn các luồng khí nhằm thay thế luồng khí trong không gian, với mục đích là kiểm soát nhiệt độ hoặc loại bỏ các yếu tố ô nhiễm như độ ẩm, mùi, khói, nhiệt độ, bụi, vi khuẩn, nấm, mốc, bào tử, CO2,...vv trong không khí ở môi trường cần làm sạch. Ngoài ra, hệ thống thông gió bao gồm cả việc thực hiện quá trình trao đổi luồng không khí với bên ngoài cũng như lưu thông luồng không khí trong khu vực toà nhà.

2.3 Điều hòa không khí (Air Conditioning)

Điều hòa không khí nhằm mục đích loại bỏ nhiệt từ bên trong hệ thống HVAC. Nhiệt độ không khí bên trong hệ thống có thể được loại bỏ bằng bức xạ,đối lưu hoặc truyền dẫn qua một thiết bị làm lạnh (sử dụng các phương tiện truyền dẫn nhiệt như nước, không khí, nước đá, hóa chất, dung môi,...vv, hay gọi chung là chất làm lạnh). Trong đó, hệ thống bơm nhiệt có một máy nén, máy nén này được sử dụng để điều khiển chu trình làm mát (qua việc ứng dụng nhiệt động lực học). Tại đây, các chất làm lạnh được máy bơm vận chuyển (thông thường là nước hoặc là hỗn hợp glycol). 

Quá trình hoạt động của Hệ thống này cung cấp cho khu vực một luồng không khí với nhiệt độ và độ ẩm tùy chỉnh theo yêu cầu thiết kế. 

Tùy theo nhu cầu và mức độ sử dụng của công trình, dự án,... mà người ta thiết kế ra các hệ thống HVAC phù hợp. Ví dụ, các nhà cung cấp dịch vụ thiết kế và lắp đặt hệ thống HVAC thường tư vấn lắp đặt theo không gian, chi phí đầu tư, tính ứng dụng, nhu cầu sử dụng và dựa trên các yêu cầu về Nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, số lượng hạt bụi, số lần trao đổi khí.

3. QUY TRÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA HVAC (HVAC hoạt động như thế nào?)

Supply Air: Cung cấp không khí (Bao gồm cả lạnh và nóng)

Ví dụ: Thiết bị sưởi ấm (heating): Cung cấp không khí ấm cho toàn bộ không gian của tòa nhà. Hệ thống này sử dụng lò sưởi trung tâm để dẫn truyền không khí hoặc hơi nóng… thông qua bức xạ, dẫn truyền...

Exhaust Air: Loại bỏ các tạp chất như: độ ẩm, khói bụi, nhiệt độ, vi khuẩn, hàm lượng khí CO2… ra khỏi không khí, tạo môi trường sạch - trong- lành. Hệ thống này cũng cần sử dụng bộ xử lý không khí trung tâm để kiểm soát chất lượng không khí đầu vào. Các dòng khí thải thường được thải qua khu vực hầm, các phòng vệ sinh.

Ví dụ: Hệ thống thông gió (ventilation): Thông gió là quá trình thay đổi hoặc thay thế không khí trong không gian bất kỳ để kiểm soát nhiệt độ hoặc loại bỏ bất kỳ sự kết hợp của độ ẩm, mùi, khói, nhiệt, bụi, vi khuẩn trong không khí, hoặc carbon dioxide, và để bổ sung oxy. Thông gió bao gồm cả việc trao đổi không khí với bên ngoài cũng như lưu thông không khí trong tòa nhà. Nó là một trong những yếu tố quan trọng nhất để duy trì chất lượng không khí trong nhà có thể chấp nhận trong các tòa nhà. Các phương pháp thông gió một tòa nhà có thể được chia thành hai loại là thông gió bắt buộc như quạt thông gió và thông gió tự nhiên.

Return Air: Mang không khí quay về.

Ví dụ: Điều hòa không khí (Air conditioning): Một hệ thống điều hòa không khí, hoặc một điều hòa không khí độc lập sẽ giúp cung cấp không khí theo yêu cầu và độ ẩm cho tất cả hoặc một phần của một tòa nhà. Khi lắp đặt điều hòa, không khí trong lành thường được hút vào hệ thống bằng một lỗ thông hơi vào phần trao đổi nhiệt trong nhà, tạo ra áp suất không khí tích cực. Tỷ lệ không khí tạo thành khí tươi thường có thể được thao tác bằng cách điều chỉnh việc mở lỗ thông hơi đã được thiết kế. Lượng không khí trong lành điển hình là khoảng 10%.

4. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HVAC

5. CÁCH BẢO TRÌ HỆ THỐNG HVAC

Mỗi loại hệ thống HVAC lại có các hình thức bảo trì, bảo dưỡng đặc thù. Việc thường xuyên bảo trì, bảo dưỡng, làm sạch,... Giúp kéo dài tuổi thọ của các bộ phận chính trong hệ thống, đảm bảo cho hệ thống luôn vận hành ổn định và năng suất. Cần chú ý nhất là liên tục làm sạch hệ thống lọc không khí, vì đây là bộ phận đảm nhận chức năng lọc sạch các thành phần trong không khí và chúng liên tục hoạt động. Bộ phận này nếu quá lâu không được làm sạch sẽ rất dễ bị tắc nghẽn, làm giảm hiệu quả hoạt động của cả hệ thống, lâu dần còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí trong khu vực sản xuất, gây ảnh hưởng tới tất cả các quy trình khác. Thậm chí có thể ảnh hưởng tới các bộ phận điện tử, các bảng mạch, chúng có thể bị nóng lên và gây ra hỏa hoạn. Ngoài việc thay thế các bộ lọc không khí, các cuộn dây ngưng tụ cũng nên được chú ý làm sạch định kỳ. Việc này sẽ phần nào giúp tiêu tán nhiệt lượng từ động cơ dẫn động máy nén